Zahvaljujući kišnom ljetu pripadnici nikšićke Službe zaštite i spasavanja ove godine, u odnosu na prošlu, po pitanju požara imaju daleko manje posla. Svake godine, osim ove, na području nikšićke opštine šumski požari bi u kompleksima napravili veliku i teško nadoknadivu štetu. Komandir Službe zaštite i spasavanja Veselin Gardašević ističe da je ovog ljeta kiša, koja je padala gotovo svakog drugog dana, spasila šume.
– Od 20. juna kada ljetna požarna sezona zvanično počinje do danas naša služba nije imala nijednu intervenciju u šumskim kompleksima na području opštine Nikšić. Međutim, sezona se završava u oktobru tako da do tada moramo ipak biti oprezni i spremni da reagujemo, posebno zbog činjenice da je pod našom nadležnošću 2.065 kilometara kvadratnih, ili 15 odsto teritorije Crne Gore, koliko opština Nikšić obuhvata – naglašava Gardašević.
Tokom prošle godine na području opštine Nikšićki vatrogasci su imali čak 1.011 intervencija, što je za 155 više nego u 2016. godini. Od ukupnog broja intervencija 98 se odnosilo na šumske požare što je više nego pretprošle godine. Područna jedinica uprave za šume procijenila je da je od 1.juna do 1.septembra 2017. godine na području opštine opožarena površina od čak 1.581 hektar, a da je preliminarno napravljena šteta od oko 450 hiljada eura. Prema njihovim podacima, u državnim šumama opožareno je 253 hektra gdje je preliminarna procjena štete bila 403.028 eura. U privatnim šumama nikšićke opštine opožarena površina prošle godine bila je 1.328 hektara, a pričinjena šteta je 40. 815 eura. Uzrok tih požara, istakao je Gardašević, uglavnom je ljudski faktor, pa se tim problemom u narednom periodu treba posebno pozabaviti.
– Neke su procjene da je ljudski faktor uzročnik šumskih požara u 90 odsto slučajeva. Mislim da je taj procenat malo viši, u šta smo se uvjerili prošle godine. Razlozi su razni, i smatram da ima nemarnosti, ali se uglavnom namjerno podmeću požari – kaže Gardašević.
Prvi šumski požari prošle godine pojavili su se već u junu, a ponajviše šume gorjelo je u udaljenim selima nikšićkih mjesnih zajednica. Pojedina su od grada udaljena i više od 70 kilometara i do opožarenih površina zbog izuzetno loših i uglavnom tzv.šumskih puteva vatrogasci su teško stizali.
Dušan Babić, asistent na projektima Društva mladih ekologa Nikšića (DMEN), ističe da se moraju preduzeti konkretne preventivne mjere, posebno u pogledu identifikovanja onih koji izazivaju požare. On je ustvrdio da je na nivou Crne Gore lani bilo čak 3. 125 požara, a u periodu od 2010–2017. godine 680 šumskih koji su uništili veće površinu.
– Prema svim pokazateljima, kod nas je čovjek glavni uzročnik šumskih požara. Podaci govore da je nešto preko 60 odsto požara izazvano s namjerom ili nepažnjom čovjeka. I pored toga što zakonodavstvo u ovim slučajevima predviđa visoke kazne, odnosno od šest do 12 godina zatvora u zavisnosti od pričinjene štete, sprovođenje normi nije adekvatno, pa je i jako mali broj sankcionisanja odgovornih – naveo je Babić.
Motivi za podmetanje požara, pojasnio je on, uglavnom su finansijske prirode, dok se manji procenat odnosi na nemar i nebrigu.
Nerijetki slučajevi kod nas su da se požar namjerno izazove kako bi se stvorilo pogodno tlo za rast gljiva. Jedan od budućih zadataka DMEN-a biće sprovođenje inicijative sa ciljem zabrane oktupa gljiva sa opožarenih površina – istakao je Babić.B.B.

Povremeno gorelo nisko rastinje

Vatrogasci su ovog ljeta, bar za sada, imali i manji broj intervencija na stambenim i drugim objektima. Gardašević kaže da u odnosu na prethodnu godinu, ove imaju i manje požara na niskom rastinju. Upravo lani od ukupnog broja njihovih intervencija čak 281 se odnosila na požar na niskom rastinju, što je bio rekord za poslednjih dvanaest godina.
Pred početak grejne sezone iz Službe zaštite i spasavanja ponavljaju apel građanima da posebno obrate pažnju na dimne instalacije u stambenim zgradama i privatnim objektima koji se moraju uredno održavati. Da su ti odvodi veliki problem svjedoči i podatak da se prošle godine od 80 intervencija na pomenutim objektima čak 75 odsto odnosilo na gašenje dimnjaka.